25.05.2023 15:49 Son Güncelleme: 25.05.2023 15:59 1917'den beri ABD, hükümetin sahip olmasına izin verilen toplam borç miktarına yasal bir sınır koyan bir yasaya sahip. Limit ilk olarak 11,5 milyar dolar olarak belirlendi. Kongre, borç seviyesini artıracak yeni harcama yasalarını kabul ediyor, ancak borç tavanı aşılıncaya kadar yükseltilmiyor. Rakam ilaveten, nüfus artışı veya enflasyon gibi faktörleri yansıtacak şekilde otomatik olarak değişmeyen genel bir nakit rakamı olarak belirleniyor. Amerikan hükümetinin borcu, Herbert Hoover'dan bu yana her başkan döneminde arttı. Buna karşılık, borç tavanı 100'den fazla kez yükseltildi. Şu anda 31,4 trilyon dolar seviyesinde bulunuyor. ABD hükümetinin borcu Ocak ayında bu seviyeye ulaştı, bu da hükümetin yasal olarak daha fazla borç para alamayacağı anlamına geliyor. ABD BORÇ LİMİTİ BU KEZ NEDEN YÜKSELTİLMEDİ? Borç limiti, yasaya göre ancak yalnızca Cumhuriyetçi çoğunluğa sahip Temsilciler Meclisi tarafından oylanabilirse yeniden yükseltilebilir. Mevcut yönetimde olduğu gibi, iktidar partisi Meclis'te çoğunluğa sahip olmadığında, bir anlaşmaya varılacağının garantisi yok. Cumhuriyetçiler, harcama kesintilerini kabul etmesi için Başkan Joe Biden'a baskı yapmak için son tarihi kullanmaya çalışıyorlar. 26 Nisan'da Meclis, borç limitini 1,5 trilyon dolar artırmaya yönelik bir yasa tasarısını yalnızca harcamaların 2022 seviyelerine düşürülmesi ve ardından yılda yüzde 1 büyümeyle sınırlandırılması şartıyla onayladı. Siyasi çıkmaz Amerikan ekonomisinin geleceğinin arafta olduğu anlamına geliyor. Hızlı bir şekilde bir anlaşmaya varılamazsa, patlayıcı sonuçlar olabilir. Yine de Demokrat çoğunluğa sahip Senato'dan geçmemesi beklenmiyor. Başkan, milletvekillerini federal hükümetin kendi kendine koyduğu borçlanma limitini koşulsuz yükseltmeye çağırıyor. Bu arada Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy, odasının büyüyen bütçe açığını gidermek için harcamaları kısmayan hiçbir anlaşmayı onaylamayacağını söyledi. DEFALARCA AYNISI OLDU Geçmişteki borç limiti mücadeleleri, tipik olarak müzakerelerin son saatlerinde alelacele düzenlenmiş bir anlaşmayla sona erdi ve böylece bir temerrüde düşmekten kaçınıldı. 2011 yılında, aynı konu ülkenin birinci sınıf kredi notunun düşürülmesine yol açtı. Hükümetin parasının biteceği gün anlaşma kabul edildi. S&P, ABD'nin kredi notunu o yıl AA+'ya indirdi. BORÇ TAVANI YÜKSELTİLEMEZSE NE OLUR? ABD hükümeti topladığı vergiden daha fazla para harcadığı anlamına geliyor. Borç krizinde son tarih yaklaştı! Fitch'ten ABD'ye 'negatif' uyarı Bu iki anlama geliyor. İlk olarak, borcun boyutu her yıl artıyor ve bu nedenle ona hizmet etme maliyetleri de artıyor. İkincisi, daha fazla borç para alamazsa, Hükümet tüm masraflarını karşılayamaz hale geliyor. ABD Hazinesinin Nisan sonundaki nakit dengesi 316 milyar dolardı. Bu para bittiğinde, Devlet sadece eline geçen vergi parasını harcayabilecektir. Bu nedenle artık kamu sektörü maaşlarını ödemek gibi kamu harcama yükümlülüklerinin tamamını karşılayamayacak veya mevcut borcunun tamamını karşılayamayacak. Ayrıca Haziran'da vadesi dolacak hazine tahvilleri de geri ödenmeyebilir. KRİZİ ÇÖZMEK İÇİN SON TARİH NE ZAMAN? Süre giderek daralıyor. Ocak ayında Yellen, Meclis Başkanı Kevin McCarthy'ye borç tavanının yakında vurulacağı uyarısında bulunduğunda, nakit paranın Haziran başından önce bitme ihtimalinin düşük olduğunu söylemişti. Ancak Mayıs ayının başında Yellen, tarihin en erken 1 Haziran olabileceğini söyledi. Bu noktada, gerçek tarihin "bu tahminlerden birkaç hafta sonra olabileceğini" kaydetti. The New York Times'a göre Hükümet, üç aylık vergi gelirlerinin geldiği Haziran ortasına kadar devam edebilirse, kısa vadeli bir nefes alma odası bulacak. Ancak Yellen, 1 Haziran uyarısını birçok kez tekrarladı. Hazine Bakanı, Meclis Başkanı Kevin McCarthy'ye yazdığı yeni bir mektupta, ara sürenin artık "günler veya haftalar"a indirildiğini vurguladı. Son tarih o kadar acil hale geldi ki, Başkan Joe Biden Avustralya, Hindistan ve Japonya ile bir zirve için Hint-Pasifik gezisini ve Papua Yeni Gine ziyaretini bırakmak zorunda kaldı. BIDEN BAŞKA BİR YOL KULLANABİLİR Mİ? Biden, 14. Değişikliği kullanmayı düşündüğünü açıkça belirtti. 14. Değişiklik, ABD Anayasasının bir bölümüne atıfta bulunuyor ve Demokratlar, Başkan'ı Cumhuriyetçilerle bir anlaşma yapma ihtiyacından kaçınmak için bunu son çare olarak kullanmaya çağırıyorlar. Anayasa'nın 14. Değişikliğinin 4. Bölümü şöyle: "Ayaklanma veya isyanı bastırmak için yapılan hizmetler için emekli maaşları ve ikramiyelerin ödenmesi için yapılan borçlar da dahil olmak üzere, kanunla yetkilendirilen Amerika Birleşik Devletleri'nin kamu borcunun geçerliliği sorgulanmayacaktır." Bazı hukuk uzmanları ise, bunun ABD'nin yükümlülüklerini yerine getirmemesinin anayasaya aykırı olacağı anlamına geldiğine inanıyor. Bu, Biden'ın değişikliğe başvurmasının ve Hazine'ye borç tavanının ötesinde borçlanmaya devam etmesi talimatını vermesinin önünü açabilir. Senatodaki Demokratlar, başkana yazdıkları bir mektupta, "Bu yetkinin kullanılması, ABD'nin faturalarını zamanında, gecikmeden ödemeye devam etmesine ve küresel bir ekonomik felaketi önlemesine olanak tanıyacaktır" tavsiyesinde bulundu. Ancak yasal yoruma itiraz ediliyor ve Beyaz Saray'ı Yüksek Mahkeme'de bir itiraza karşı savunmasız bırakabilir. Senato'daki Cumhuriyetçi lider Mitch McConnell, bunun anayasaya aykırı olacağı konusunda uyarıda bulunanlar arasında yer alırken, Biden'ın Hazine Bakanı Janet Yellen bile bunun "yasal olarak sorgulanabilir" olacağını kabul etti. Şimdilik çabalarını iki partili bir anlaşmaya varmaya odaklıyorlar. AMERİKAN HÜKÜMETİ BORCUNU ÖDEMEZSE NE OLUR? Teorik olarak, eğer Amerika borcunu ödemezse, bu durum devlet borcunun değerini kargaşaya sürükleyecek. ABD borcunun çoğunluğu (yüzde 69) Amerika'da tutuluyor. Fed yüzde 21,2'ye sahipken, yüzde 12'si emekli maaşları veya yatırım fonlarında, ABD hane halkı ise yüzde 6,7'ye sahip. Yüzde 31'i de yabancılara ait. Japonya, yaklaşık 1,1 trilyon dolarla ABD Hazine tahvillerinin en büyük sahibi. Çin ve İngiltere sırasıyla 867 milyar dolar ve 654 milyar doları elinde tutuyor. Ancak Amerika temerrüde düşerse, yansımalar potansiyel olarak çok daha büyük olacak. Kaynak: The Telegraph
