Cinsel Sağlık ve Pelvik Ağrı

Cinsellik, psikolojik, biyolojik ve sosyal faktörlerin etkili olduğu karmaşık bir olgudur. Cinsel işlev, sağlığın ve yaşam kalitesinin önemli bir yönüdür. Endometriozis, cinsel işlev alanlarını ve cinsel ilişki kalitesini olumsuz etkileyen bir hastalıktır.  Endometriozisin cinsel istek, cinsel uyarılma, orgazm ve cinsel doyumu etkileyerek cinsel işlev bozukluğuna neden olduğu bilinmektedir. Cinsel yanıt döngüsünde, tekrarlayan acı verici deneyimler ve doyuma ulaşamama, cinsel istekte azalma ve cinsel ilişkiden kaçınmaya yol açmaktadır. 

Endometriozisin yol açtığı koital ağrı ve cinsel işlev bozukluğu arasındaki ilişki, ağrı ve ağrı korkusu ile ilişkili tekrarlanan cinsel deneyimlerin sonucudur. Zaman içinde ağrının süreğenleşmesi, uzun süreli hormonsal tedavi, geniş pelvis cerrahisi ve nüks riski, doğurganlık endişeleri, ağrının duygusal ve bilişsel gelişimini şiddetlendirerek cinsel işlevleri etkileyebilmektedir. Ayrıca, anksiyete, cinsel ilişkiye girme sırasında veya sonrasındaki suçluluk duygusu, sorun hissi gibi psikolojik faktörler de cinsel fonksiyonelliğe olumsuz etki yapmaktadır.

Endometrioziste cinsel işlev bozukluğu ile ilişkili spesifik biyolojik ve psikososyal değişkenler vardır. Disparoni, cinsel işlev bozukluğunun gelişiminde ilk adım olarak düşünülse de, ağrının şiddeti veya süresinin artması, doğurganlık endişeleri, tanısal gecikme ve tedaviden sonra semptomların tekrarlaması nedeniyle korku ve kaçınma gibi cinsel problemları arttıran ek faktörler, cinsel sağlığın bozulmasına neden olur. Endometriozis hastaların çoğunda koital ağrı cinsel uyarılma ve istek bozukluğuna ve cinsel sorunya yol açan korkudan kaçınma tepkiu yaratır. Cinsel ağrının biyopsikososyal değişkenleri, korkudan kaçınma modelinde kritik bir rol oynamaktadır. Benzer şekilde, kişilik özellikleri, baş etme stratejileri ve duygudurum/anksiyete bozuklukları koital ağrının cinsel işlev bozukluğuna evriminde çok önemlidir. Partnerin cinsel ağrı problemuna ilişkin algısı ve çiftin doğurganlık konusundaki endişeleri, cinsel isteksizlik ve cinsellikten kaçınma problemlarını şiddetlendirebilir. Endometriozis ile depresyon, anksiyete ve artan stres gibi ruhsal rahatsızlıklar arasındaki ilişki yaygın olarak tanımlanmıştır. Hastalarda majör depresyon, depresyon bozuklukları ve anksiyete bozuklukları gelişmesi olasılığı yüksektir. Depresyon genellikle süreğen hastalıkla ilişkilidir ve genel olarak cinsel işlev bozukluklarında artışa yol açar. 

Kronik pelvik ağrı

Kronik pelvik ağrı (KPA) kadınlar arasında en sık görülen medikal sorunlarden birisidir. Göbek deliğinin altı ile leğen kemiği arasında 6 aydan daha uzun süren ağrı olarak tanımlanmaktadır. “Duygular”, “bedensel duyumlar”, “hisler” ve “bedensel semptomlar” arasında yakın bir ilişki vardır. Bu nedenle Kronik pelvik ağrı gibi psikosomatik fenomenler, travmatik aile mirasları, travmatik çocukluk mirasları ve yetişkinlik dönemine ait travmatik anıların bir tür tekrarıdır. Bu nedenle kadınların günlük hayatlarını ve genel anlamda kendilerini sağlıklı ve iyi hissetmelerini olumsuz yönde etkileyen süreğen pelvik ağrı, “biyo-psiko-sosyal model” çerçevesinde anlaşılabilir, semptomatik rahatlama için tanı ve tedavide multidisipliner bir yaklaşımın esas olmalıdır. Çok etmenli bir zeminde ortaya çıkan süreğen pelvik ağrıya en çok neden olan psikolojik ve psikiyatrik durumlar “bilinçdışı kefaret ödeme arzusu”, “cinsel istismara ve tecavüze uğrama”, utanç, suçluluk ve günahkârlık duygularına yol açan travmatik yaşantılar, çocuklukta cinsel ve fiziksel istismar öyküsü, çocuklukta ve ergenlik döneminde ensestiyöz ve homoseksüel deneyimler yaşama ve cinsel oyunlar, süreğen somatizasyon ve histeri, aldatma ve aldatılma, cinsel işlev bozuklukları, cinsel yönelim ve cinsel kimlik karmaşasıdır.

Endometriozis, süreğen pelvik ağrı ve diparoni sendromların tedavisinde psikiyatrik olarak “duloksetin”, “buspiron” ve afrodizyak olarak da “MsVenüs” şase kullanılabilir.

Web

Instagram

Facebook

X

YouTube

Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar tamamıyla yazarlarının özgün kanaatleridir ve Onedio’nun editöryal politikasını yansıtmayabilir. ©Onedio